Medycyna w Powstaniu Warszawskim
Od Redakcji
Od Redakcji
Na długo przed zbliżającą się w 2004 roku 60. rocznicą Powstania Warszawskiego Zarząd Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego na wniosek Prezesa, doc. Jerzego Jurkiewicza, postanowił na jednym z posiedzeń wziąć walny udział w uroczystościach rocznicowych.
W dotychczasowych obchodach kolejnych rocznic Powstania nigdy nie uwidoczniono roli żołnierzy powstańczej Służby Zdrowia. Dla opracowania projektu zorganizowania odpowiednich uroczystości powołano Komitet Organizacyjny.
Organizatorami zostali:
Towarzystwo Lekarskie Warszawskie- Prezes doc. dr hab. med. Jerzy Jurkiewicz
Związek Powstańców Warszawskich- Prezes płk Zbigniew Ścibor-Rylski
Stowarzyszenie Kawalerów Wojennego Orderu Virtuti Militari- Prezes płk Stefan Bałuk
Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” Oddział Warszawski – Prezes mgr Agnieszka Bogucka
Z tych instytucji, po ustaleniu ramowego projektu, powołano osoby, które ten projekt miały realizować.
Projekt obejmował kilka zadań organizacyjnych:
1. Urządzenie dostępnej publicznie wystawy „Medycyna w Powstaniu Warszawskim”
2. Uroczystość w Zamku Królewskim w Warszawie
3. Konferencja Naukowa „Medycyna w Powstaniu Warszawskim”
W czasie kolejnych posiedzeń Komitetu Organizacyjnego powołano dwie grupy osób do szczegółowego opracowania poszczególnych uroczystości.
Był to Komitet Organizacyjny
Przewodniczący doc. dr hab. med., Jerzy Jurkiewicz
Członkowie:
Płk Stefan Bałuk
Mjr Edmund Baranowski
Mgr Hanna Bojczuk
Dr Halina Dusińska
Dr Wiesława Granowska
Dr Andrzej Perzanowski
Dr Witold Sikorski
Prof. Józef Szamborski
Dr Andrzej Trzaskowski
Dr Janusz Wasilewski
Oraz
Rada Programowa:
Przewodniczący prof. dr med. Eugeniusz Dziuk
Członkowie:
Dr Jan Gliński
Dr Józef Hornowski
Dr Halina Jędrzejewska
Dr Andrzej Koryn
Prof. dr Kazimierz Łodziński
Gen. Stanisław Nałęcz- Komorowski
Prof. Zofia Podgórska-Klawe
Płk Zbigniew Ścibor-Rylski
Prof. dr Andrzej Śródka
Dr Andrzej Zaorski
Każda grupa miała spotkania robocze osobno, a po przygotowaniu szczegółowych propozycji obchodów rocznicowych odbyło się spotkanie wspólne, na którym ustalono:
1. Wystawa „Medycyna w Powstaniu Warszawskim” będzie miała dwa etapy:
Pierwszy- otwarcie tuż przed rocznicą w dniu 29 lipca, a po tym zamknięcie wystawy i otwarcie po raz drugi dla szerokiej publiczności w tym samym miejscu, to znaczy w Domu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” na Krakowskim Przedmieściu.
Kuratorem Wystawy został znany działacz powstańczy, Cichociemny, fotograf Powstania, ppłk Stefan Bałuk, który miał już gotowe zbiory fotografii.
Honorowy patronat nad Wystawą zgodził się objąć Prezydent m.st. Warszawy prof. Lech Kaczyński.
Postanowiono, że otwarcie Wystawy będzie miało uroczysty charakter i poproszono Prezesa Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, jednocześnie gospodarza gmachu, prof. Andrzeja Stelmachowskiego o otwarcie wystawy. Ustalono program uroczystości.
Impresję z tej wystawy ujął w swoim kronikarskim zapisie dr Józef Hornowski.
Za wydatną pomoc przy organizacji Wystawy szczególną wdzięczność jesteśmy winni Pani mgr Agnieszce Boguckiej, prezesowi Oddziału Warszawskiego „Wspólnoty Polskiej”.
Ponowne otwarcie Wystawy odbyło się 22. września 2004.
Tego dnia wieczorem, po mszy św. w Katedrze Polowej Wojska Polskiego, nastąpiło odsłonięcie ufundowanej przez Towarzystwo Lekarskie Warszawskie tablicy pamiątkowej.
Wyryty w brązie napis głosi: „ W hołdzie i z wdzięcznością Żołnierzom Powstańczych Służb Sanitarnych za męstwo i poświęcenie”.
Po poświęceniu tablicy złożono w asyście wojskowej wieńce pod pomnikiem Powstania Warszawskiego.
Zgodnie z postanowieniem Rady Programowej została zorganizowana w dniu 23 września 2004 r. Sesja w Zamku Królewskim w Warszawie. Na sesji tej postanowiono uczcić żołnierzy Służb Sanitarnych Powstania przez wręczenie ustanowionych przez Towarzystwo Lekarskie Warszawskie pamiątkowych medali „Digno Laude”.
Jednocześnie Prezydent m. st. Warszawy przyznał żołnierzom Służb Sanitarnych dyplomy, listy, odznaki.
Po uroczystości w Zamku Królewskim Rada Programowa zorganizowała w Pałacu Staszica sesję naukową dotyczącą działalności Powstańczej Służby Zdrowia.
Tematy poszczególnych referatów omawiano wspólnie.
Pierwszej części sesji przewodniczyła prof. Zofia podgórska-Klawe, a drugiej prof. Andrzej Danysz. W przerwie uczestnicy mieli możliwość spożycia obiadu w kafeterii Pałacu Staszica.
Program wszystkich uroczystości został zatwierdzony przez Zarząd Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego. Uchwalono, że na następnych spotkaniach kombatanckich będą wręczane dalsze medale „Digno Laude”. Ustalone działania, uroczystości i wykłady odbyły się zgodnie z harmonogramem. Wszystko to stało się powodem powszechnego wśród braci kombatanckiej uczucia dumy, własnej wartości i jednocześnie wdzięczności dla organizatorów, a szczególnie dla zarządu Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego z prezesem Jerzym Jurkiewiczem na czele.
Na zakończenie warto dodać, że inauguracja roku akademickiego 2004/2005 w Akademii Medycznej w Warszawie odbyła się w obecności specjalnie zaproszonych do Prezydium Kombatantów Lekarzy nauczycieli akademickich. Wszystkich Pan Rektor uhonorował specjalnym powitaniem, każdy otrzymał kwiat róży i zaproszenie do sali recepcyjnej Filharmonii Narodowej, gdzie odbyła się inauguracja.
Z dumą wspominano wielu profesorów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, którzy działali w konspiracji, brali udział w Powstaniu, a nas uczyli na tajnych uniwersytetach i w Szkole Zaorskiego .
Wykład inauguracyjny „Służba zdrowia w Powstaniu Warszawskim” wygłosił kombatant prof. dr Andrzej Danysz.