Powstanie Warszawskie i Medycyna tom I

MOJE WSPOMNIENIA Z POWSTANIA

Zofia MICHALIK–KRAWCZYK

MOJE WSPOMNIENIA Z POWSTANIA

W 1944 r. byłam medyczką, z ukończonymi trzema latami studiów w Szkole doc. Zaorskiego i na tajnym Uniwersytecie Poznańskim. Od jesieni 1939 r. należałam do ZWZ–AK i pełniłam funkcję łączniczki. Od pierwszych dni powstania uczestniczyłam w udzielaniu pomocy rannym razem z moją koleżanką Janina Załęską (Małgorzatką). Pomoc ta polegała głównie na transportowaniu na noszach rannych do szpitala Elżbietanek. Następnym moim przydziałem była funkcja sanitariuszki w oddziale dowodzonym przez dr. Tadeusza Jankowskiego (Dr Wiesław).

W czasie powstania uczestniczyłam w wielu akcjach: w dniach 5–6 IX przy ratowaniu rannych i poparzonych ludzi z ul. Olesińskiej do szpitala Elżbietanek, w oddziale sanitarnym w czasie akcji bojowej na Sadybie i przy wycofywaniu się z Sadyby, podczas zrzutów i wielu innych. Pod koniec powstania z ul. Pilickiej, gdzie była nasza kwatera, wycofaliśmy się przez Park Dreszera pod obstrzałem artylerii na ul. Bałuckiego. Tam znajdował się szpital dla rannych. Wraz z Małgorzatką podjęłyśmy decyzję pozostania z rannymi bez względu na konsekwencje. Obserwowałyśmy tylko i żegnaliśmy się z kolegami schodzącymi do kanałów. Wśród nich była moja siostra sanitariuszka Zdzisława.

Po wkroczeniu Niemcy kazali nam natychmiast opuścić szpital i ustawiono nas pod czołgiem z rękami podniesionymi do góry. Na szczęście obok przechodził tłum mieszkańców Mokotowa i udało się nam z Małgorzatką uciec, mieszając się z tłumem. Potem tułaczka i droga pieszo, czasem pociągiem do Krakowa. Tam dowiedziałam się, że moi rodzice zginęli – ojciec na Starówce, a matkę rozstrzelali Niemcy pod cytadelą. Była ranna. Mój pierwszy mąż Janek Barszczewski (przydział Kedyw) zginął na Stawkach i jest pochowany na Powązkach.

Za udział w powstaniu zostałam odznaczona Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Warszawskim Krzyżem Powstańczym. Obecnie jestem emerytowanym profesorem zwyczajnym Wojskowej Akademii Medycznej (specjalność – okulistyka).

Życiorys

Urodzona 12 III 1924 r. w Warszawie. Maturę uzyskała podczas okupacji na tajnych kompletach. Studia lekarskie rozpoczęła na wydziale lekarskim tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich i w Szkole Zaorskiego. W czasie okupacji działała w ruchu oporu w ZWZ i AK (pseudonim „Zośka”). W czasie Powstania Warszawskiego służyła jako łączniczka i sanitariuszka w zgrupowaniu „Baszta”. W czasie Powstania Warszawskiego zginęła większość jej rodziny.

Po wojnie kontynuowała studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Poznaniu uzyskując w 1947 r. dyplom lekarza. Od 1948 r. pracowała w Klinice Okulistycznej AM w Łodzi, a od 1959 r. w Klinice Okulistycznej Wojskowej AM w Łodzi. Doktorat uzyskała w 1951 r., habilitację w 1966 r. W 1977 uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego, a następnie profesora zwyczajnego. W 2001 r. został jej nadany przez Wojskową Akademię Medyczną tytuł doktora honoris causa.

Od 1968 r. do chwili przejścia na emeryturę pełniła funkcję kierownika Katedry Chorób Oczu WAM. Miała stopień pułkownika. Jest odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Edukacji Narodowej, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Walecznych, Warszawskim Krzyżem Powstańczym oraz innymi odznaczeniami państwowymi i resortowymi.